0-9 * A * B * C * D * E * F * G * H * I * J * K * L * M * N * O * P * Q * R * S * T * U * V * W * X * Y * Z
B10M
B10M, type buschassis van Volvo
tekst: autobussenwebsite.nl
B1600-DF533-Verheul
DAF B1600 DF533-Verheul, serie van acht korte lijnbussen voor de RTM (1968), aanvankelijk onder de wagennummers 81-88, vanaf de overname door ZWN in 1978 als 6075-6082 en getooid met namen van vlinders. De 81 wordt al in 1974 afgevoerd en komt dus niet meer als 6075 op de weg. In 1981 worden de overige exemplaren afgevoerd, alleen de 87 (6081, "Vuurvlinder") blijft bewaard bij de Stichting Veteraan Autobussen, terwijl de 82 (6076, "Atalanta") staat te bewonderen in het RTM-museum te Ouddorp - deze is gerepareerd met onderdelen van de eveneens in bezit van dat museum 88 (6082, "Oranjetip"), die in 2014 is gesloopt.
De bussen hebben geen indeling volgens het trambusmodel, de voorwielen zijn gesitueerd voor de instapdeur om zo makkelijker op de veerpont Wieldrecht - 's Gravendeel vervoerd te kunnen worden.
Zie ook: De Gele Rijders, P. van der Meer - Uitgeverij De Alk (ISBN 90 6013 257 2)
Zie ook: Informatie over bus 87 (6081) op de site van de SVA.
Zie ook: Informatie over bus 82 (6076) op de site van het RTM-Museum.
tekst: autobussenwebsite.nl
B7900
B7900, type carrosserie van de Nederlandse busfabrikant Den Oudsten, ontwikkeld in 1979. Bij diverse busmaatschappijen wordt het prototype - een chassis van DAF MB210 met een carrosserie van Den Oudsten - met wagennummer 7900 getest. De 7902 - een integrale versie van Den Oudsten - is alleen te zien bij Westnederland. Prototype 7901, met een chassis Volvo, is nooit gebouwd en van de 7903 is alleen het LFRE-55-chassis van Leyland gebouwd en uiteindelijk door Van Hool voorzien van een reisbuscarrosserie. De B7900 is bedoeld als opvolger van de standaard-streekbus, maar omdat de bus te duur is gaat dit uiteindelijk niet door. Wel is er een trolleybusvariant B79T uitgebracht voor de stadsdienst in Arnhem en eveneens een midivariant 7000 voor de stadsdiensten in Delft en Leeuwarden. Hierbij is het chassis B79 van Den Oudsten zelf en zijn dit dus integraalbussen.
tekst: autobussenwebsite.nl
B85
B85, type carrosserie van de Nederlandse busfabrikant Den Oudsten uit 1985. Ook het chassistype wordt aangeduid met B85 en is eveneens van Den Oudsten, wat betekent dat dit een integraalbus is. De motor is een DAF DH825V. Een viertal B85-bussen in de 0200-serie worden ingezet bij het bedrijf Westnederland, op de stadsdienst van Nieuwegein.

tekst: autobussenwebsite.nl
B86
B86, type carrosserie van de Nederlandse busfabrikant Den Oudsten. Ook het chassistype wordt aangeduid met B86 en is eveneens van Den Oudsten, wat betekent dat dit een integraalbus is. De motor is een DAF DH825V. De B86 is een midi-bus met een beperkt aantal zitplaatsen geschikt voor stadsvervoer.
tekst: autobussenwebsite.nl
B88
B88, type carrosserie van de Nederlandse busfabrikant Den Oudsten, opvolger van de standaard-streekbus met gelijmde zijruiten.
De B88 is gebouwd op chassis van DAF MB230, DAF SB220, DAF SBG220 en Volvo B10M.

Zie ook: lijst van bussen in de 4000-reeks
Zie ook: lijst van bussen in de 5000-reeks
tekst: autobussenwebsite.nl
B89
B89, type carrosserie van de Nederlandse busfabrikant Den Oudsten uit de reeks Alliance-bussen. De carrosserie is bedoeld voor bussen die niet-integraal zijn gebouwd.


Foto: Een Den Oudsten Alliance B89/DAF MB 230: van origine FRAM 4630 met Arriva-zijopschriften zo rond het jaar 2001 op de openluchtstalling in Heerenveen.
Zie ook: lijst van bussen in de 4000-reeks
Zie ook: lijst van bussen in de 5000-reeks
tekst: autobussenwebsite.nl
B91
B91, type integraalbus van de Den Oudsten Alliance. Bij de B91 bevindt de motor zich achterin het chassis in staande positie, terwijl bij zijn opvolger B95 de motor liggend is gemonteerd. De eerste serie B91-bussen zijn vanaf 1991 te zien bij het bedrijf Centraal Nederland in de 5500-reeks.

Zie ook: lijst van bussen in de 5000-reeks

Centraal Nederland 5601 met Connexxion-opschriften op 31 december 2001 te Utrecht CS
tekst/foto: autobussenwebsite.nl
B96
B96, type carrosserie en chassis van de Nederlandse busfabrikant Den Oudsten, voluit bekend als B96 Alliance City (lagevloervariant). Bij dit type bevindt de motor zich liggend achterin.
tekst: autobussenwebsite.nl
bakcode
Bakcode, een code (bestaande uit een reeks hoofdletters en kleine letters) die aan elke wagon van een treinstel wordt toebedeeld. Hierbij hebben de letters de volgende afkortingen:
letter betekenis letter betekenis
A eerste klas (t/m 1956)    
B tweede klas (t/m 1956) A eerste klas (vanaf 1956)
C derde klas (t/m 1956) B tweede klas (vanaf 1956)
D bagage    
E expressgoedafdeling    
F fietsvervoer    
K keuken    
P postvervoer    
c met toilet (closet) 1)    
e elektrische dienst 1)    
k koprijtuig    
m motorrijtuig    
o opgelegd    
s stuurstandrijtuig    
v dubbeldeksrijtuig    
z zonder toilet    
De letters worden in alfabetische volgorde geplaatst, met eerst de hoofdletters en daarna de kleine letters. De kleine letters m en s worden daarentegen vóór de hoofdletters benoemd. Niet in alle treinsoorten worden de letters m en s gebruikt.
Om te voorkomen dat binnen een treinstel twee verschillende soorten wagons dezelfde bakcodering krijgen, wordt er wel eens de letter z aan toegevoegd (bijv. bij het DH2-materieel)
1) Alleen gebruikt bij het stroomlijnpostrijtuigmaterieel Pec.
Zie ook: Langs de rails: Spoortermen en begrippen, N. Spilt
tekst: autobussenwebsite.nl
Van Ballegooijen
Van Ballegooijen, voluit NV Autobusonderneming J.H. van Balllegooijen, is van 1923 t/m 1966 een busbedrijf in Haaften dat enkele lijnen verzorgt in de Tielerwaard en de westelijke Betuwe.
In 1966 volgt samen met de Velox (Andelst) en de ETAO (Tiel) een fusie tot de BSM (Betuwse Streekvervoermaatschappij).
Zie ook: Met de bus mee, deel 3: Van de Marne naar de Meuse, H. Verhoeff - Uitgeverij De Alk - ISBN 9789060133378
Zie ook: Verdere informatie over dit bedrijf
tekst: autobussenwebsite.nl
BBA
De BBA, voluit de Brabantse Buurtspoorwegen- en Autodiensten, 1934 t/m 2007. Vanaf 1979 worden de lijnen van de TAD op Tholen aan het lijnennet van de BBA gevoegd. In 1983 vindt overname plaats van Onze Tram uit Rossum en stadsvervoerder Marijnissen in Bergen op Zoom. De BBA rijdt tijdens het tijdperk van standaardisering van autobussen nog onder de eigen driecijferige wagennummers in plaats van met de centrale NS-/ESO-nummers (deze worden alleen administratief gebruikt). In de zomer van 2001 worden de aandelen van de BBA verkocht aan de Franse vervoerder Connex, vanaf 2006 onder de naam Veolia Transport. In 2002 is de BBA als gevolg van een openbare aanbesteding ook met bussen te zien in een gedeelte van Utrecht en vanaf 2004 op de Veluwe. Dit is de enige keer dat een vervoerder met een traditionele naam van voor 1999 (in dit geval dus BBA) buiten haar eigen gebied opereert. In 2007 verdwijnt de naam BBA voorgoed.

Zie ook: Verdere informatie over dit bedrijf
tekst: autobussenwebsite.nl
Beckson-Apparaat
Beckson-apparaat, apparaat waarmee tussen 1956 en 1980 kaartjes in het streek-/stadsvervoer worden verkocht. In het apparaat is een rol met daarin duizend blanco kaartjes bevestigd. Via de schuiven aan de voorkant kan de chauffeur de vertrek- en aankomsttijd op het kaartje laten afdrukken. Het apparaat wordt in een schuif bevestigd bij de chauffeur, na het werk neemt de chauffeur het apparaat mee in zijn tas. Het apparaat is in de periode waarin het wordt gebruikt modern in zijn soort, omdat de chauffeur niet meer een heel assortiment aan kaartjes hoeft te hebben. Maatschappijen zoals de BBA en de TET gebruiken een kaartjesapparaat van het fabrikaat Almex. Met de komst van de strippenkaart in 1980 is het gedaan met alle kaartjesapparaten.
tekst: autobussenwebsite.nl
Beijnes
Beijnes, Koninklijke Fabriek van Rijtuigen en Spoorwagens J.J. Beijnes, van 1838 tot 1963 Nederlandse fabrikant van spoorwegmaterieel te Haarlem, sinds 1950 te Beverwijk. Maakt o.m. het ZHESM-materieel, mat' 24 (blokkendozen),DE3 (1934), rijtuigen plan E (1955) en plan K (1958), De Blauwe Tram van de NZH, trammotorwagens van de HTM, diverse trams voor het GVB en mede-uitvoerder van mat '54 (hondekoppen).
Zie ook: Langs de rails: Beijnes, N. Spilt
tekst: autobussenwebsite.nl
belbus
Belbus, autobus die een vast traject rijdt, maar alleen op verzoek via de telefoon.

tekst: autobussenwebsite.nl
Berkhof
Berkhof, carrosseriebouwer vanaf 1970. In 1989 neemt Berkhof Valkenswaard de carrosseriebouwer Hainje in Heerenveen over en verandert de naam in Berkhof Heerenveen. Het bedrijf Berkhof Heerenveen bouwt voornamelijk stads- en steekbussen. In 1998 wordt Berkhof overgenomen door constructiebedrijf Van der Leegte (VDL), waarop in 2003 de naam van de bussenbouwer wordt gewijzigd in VDL Berkhof. In 2010 verdwijnt de naam Berkhof helemaal. In 2021 besluit VDL dat de vestiging in Heerenveen zich gaat toeleggen op de fabricage van badkamers en kant-en-klare toiletten, terwijl de productie van autobussen zal plaatsvinden in Venlo en Valkenswaard. Dit zal gefaseerd gebeuren, maar na zo'n dik 52 jaar zal er een einde komen aan de bussenbouw in Heerenveen.
tekst: autobussenwebsite.nl
Blauwe Engel
Blauwe Engel, bijnaam voor het dieselektrisch treinmaterieel, in dienst vanaf 1953. Zie verder bij DE1/DE2.

foto: www.autobussenwebsite.nl, model in het spoorwegmuseum te Utrecht.
tekst: autobussenwebsite.nl
Blauwe Reclamebanen
Blauwe reclamebanen, diagonale banen, waarvan drie naast elkaar in lichtblauwe kleur, aangebracht op gele treinen, waarop de mogelijkheid bestaat reclame te maken. De banen worden in 1968 ingevoerd, tijdens Spoorslag '70. Behalve op de gehuisstijlde gele treinen, worden er ook blauwe reclamebanen aangebracht op treinen die nog zijn voorzien van het kleurenschema van 1953, namelijk elektrische treinen met een grasgroene kleur, dieseltreinen met een rode kleur en getrokken reizigersmaterieel dat donkerblauw is. De banen lopen altijd van linksonder naar rechtsboven, op beide kanten van de trein. Op de mBDk van de DE3 uit 1960 komen wegens ruimtegebrek slechts twee diagonale banen naast elkaar. Mat'54 ELD2 359 is aan één zijde (met links de ABDk en rechts de Bk) voorzien van gespiegelde reclamebanen (van rechtsonder naar linksboven), maar dit wordt na drie maanden hersteld. In 2013 is het grootste gedeelte van alle treinen voorzien met blauwe reclamebanen uit het wagenpark van de NS verdwenen.
tekst: autobussenwebsite.nl
Blokkendoos
Blokkendoos, bijnaam voor het treintype mat '24, het elektrisch buffermaterieel uit 1924. De rijtuigen danken hun bijnaam aan hun hoekig uiterlijk.
tekst: autobussenwebsite.nl
BN
La Brugeoise et Nivelles, voormalig fabrikant van treinen en trams, ook bekend als BN Spoorwegmaterieel en Metaalconstructies, met vestigingen in o.a. Brugge en Nijvel. Ze bouwen trams voor de HTM in Den Haag (PCC-tram,GLT-8), het GVB in Amsterdam (Gelede trams 11G en 12G,Sneltrammaterieel S1/S2) en diverse treinstellen en locomotieven voor de Belgische spoorwegmaatschappij NMBS. Delen van BN zijn door Bombardier opgekocht.
tekst: autobussenwebsite.nl
bolramer
Bolramer, bijnaam voor het type streekbus "A-road" die wordt gebouwd van 1956 t/m 1967. De bus kenmerkt zich door een bolle anti-reflex-voorruit, waar zelfs patent op rust. In eerste instantie wordt de carrosserie geleverd door Werkspoor, maar vanaf 1962 door Hainje, Van Hool, Verheul en Den Oudsten. Grote series hebben eenLeyland-chassis/motor, maar er zijn ook exemplaren van Kromhout en Scania Vabis.
Zie ook:
Leyland-Werkspoor LH-WS
Leyland-Werkspoor LE-WS
Leyland-Werkspoor LE-WS/Den Oudsten
Leyland-Werkspoor LE-WS/Hainje
Leyland-Van Hool LE-HO
tekst: autobussenwebsite.nl
Bombardier Transportation
Bombardier Transportation, fabrikant van trein- en trammaterieel. Bouwer van ondermeer Metrotype B, R en S (voor de RET) en het dubbeldeksmaterieel DD-IRM/VIRM voor de Nederlandse Spoorwegen.
tekst: autobussenwebsite.nl
Borismaster
Borismaster, bijnaam voor de nieuwe Londense dubbeldekker New Bus for London (NBfL) van de Noordierse fabrikant Wrightbus, de opvolger van de Routemaster van AEC. Vermoemd naar Boris Johnson, van 2008 t/m 2016 burgemeester van Londen, die het idee opvat om weer een Londense dubbeldekker in het leven te roepen. Zijn belangrijkste drijfveren zijn het tegengaan van zwartrijden (wat op de gelede bussen van Mercedes-Benz nogal eens voorkomt) en het creeëren van werkgelegenheid (voor zowel het maken van de bussen in eigen land als de invoering van tweemansbediening). De NBfL wordt geproduceerd van 2011 t/m 2017.
tekst: autobussenwebsite.nl
BOVA
BOVA, voluit Bots Valkenswaard, autobusfabrikant in Valkenswaard, opgericht door Jacob Bots, begonnen in 1931 als houthandel, afkorting van Bots Valkenswaard. Vanaf 2003 is BOVA een onderdeel van de groep Van der Leegte. In 2010 verdwijnt de naam BOVA en heet de vestiging VDL Bus Valkenswaard.
tekst: autobussenwebsite.nl
Bova X-Press
BOVA X-Press, type autobus die in 1980 door de bussenfabrikant BOVA in Valkenswaard is ontwikkeld. De bus wordt alleen door de OAD aangeschaft, omdat de bij de ESO aangesloten bedrijven alleen gestandaardiseerd materieel mogen bestellen. De X-Press is een in die tijd zeer modern ogende bus met een lage instap. Dertig jaar later is een bus met een lage instap de normaalste zaak ter wereld.
Klik op de afbeelding voor een vergrootte weergave
tekst: autobussenwebsite.nl
Brabantliner
Brabantliner, HOV-snelbus tussen Utrecht en Oosterhout enerzijds en Utrecht en Breda anderzijds. Sinds 2007 opvolger van de groene Interliner.
tekst: autobussenwebsite.nl
Breng
Breng, vervoersnaam voor de Stadsregio Arnhem Nijmegen, opererend vanaf 2009, van 2009 t/m 2012 door Novio, daarna door Hermes, beide dochterondernemingen vanConnexxion. De huisstijl ziet er nogal truttig uit met veel roze, blauw en wit. Zowel in Arnhem als in Nijmegen is deze huisstijl uniform, zij het dat de bussen in Arnhem blauwe daken hebben en die in Nijmegen roze. De Arnhemse trolleybussen zijn nog steeds volledig blauw, een eis van de opdrachtgever.
tekst: autobussenwebsite.nl
Bristol Lodekka
Bristol Lodekka, type dubbeldekker-autobus van de Britse busfabrikant Bristol Commercial Vehicles Ltd., gebouwd van 1949 t/m 1968. Dit type autobus is lager dan de Routemaster van AEC en is dus meer inzetbaar op routes met lagere viaducten. Ook de Britse busbouwer Dennis heeft dit type in licentie gebouwd.
tekst: autobussenwebsite.nl
Broere
Broere is een auto- en garagebedrijf dat tussen 1955 en 1964 een stadsdienst verzorgt in Sliedrecht. In 1964 gaat de dienst over naar de De Twee Provinciën (ESOO).
Zie ook: Met de bus mee, deel 3: Van de Marne naar de Meuse, H. Verhoeff - Uitgeverij De Alk - ISBN 9789060133378
tekst: autobussenwebsite.nl
BRT
BRT, voluit Bus Rapid Transit, is een netwerk van autobussen dat gebruikmaakt van een eigen infrastructuur. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de HOV-bussen in Nederland die weliswaar tot doel hebben de passagiers via een rechtstreekse route naar hun bestemming te brengen, maar die toch de weg met andere gebruikers moeten delen.
De BRT-bussen in Rio de Janeiro zijn gelede bussen met de deuren aan de blinde zijde, hoewel Brazilië rechtsrijdend verkeer kent en de chauffeur derhalve ook aan de linkerkant van de bus zit. Aan de normale passagierszijde bevindt zich slechts één deur: de toegang voor de buschauffeur. De reden dat de passagiersdeuren zich aan de blinde zijde van de bus bevinden is dat de bussen alleen halteren aan eilandperrons die de bussen rechts passeren. Bovendien bevinden de deuren zich op hoogte, vanwege de hoogte van elk perron. Hieruit blijkt ook dat de BRT-bussen in Rio de Janeiro geen lagevloersbussen zijn. Soortgelijke bussen vinden we in o.a. Medelín en Bogota (Colombia) en Mexico-City (Mexico).
Er bestaan ook systemen waarbij de eilandperrons eenzelfde hoogte hebben als een normale bushalte en daarbij dus lagevloersbussen met passagiersdeuren tot aan de vloer. Er zijn ook BRT-bussen met de deuren aan de normale zijde (al of niet op hoogte) die de perrons langs de linkerzijde passeren.
Normandy - E12702C - Flickr - Rafael Delazari
Omschrijving: Marcopolo Viale BRT met wagenparknummer E12702C
Foto: Rafael Delazari from Belo Horizonte, Brazil, CC BY 2.0, via Wikimedia Commons
tekst: autobussenwebsite.nl
BTO
BTO, voluit: Boon's Transportonderneming: A. Boon, verzorgt vanaf juni 1960 autobusdiensten veelal als aansluiting op de bootdiensten. Hij neemt hierbij de vergunning over van de onderneming VEBO van S. Hofstra die deze dienst in 1947 is gestart. Per 1964 gaan de busdiensten over naar de NTM.

Zie ook: 90 jaar autobusdiensten op Vlieland, E. Duijff - Autobuskroniek 01-2024, blz. 9 t/m 23
Zie ook: Met de bus mee, deel 3: Van de Marne naar de Meuse, H. Verhoeff - Uitgeverij De Alk - ISBN 9789060133378
tekst en fusiediagram: autobussenwebsite.nl
Buffel
Buffel, bijnaam voor het dieselhydraulische treinmaterieel DM '90. Zie aldaar.
tekst: autobussenwebsite.nl